KAWKVAHAI BUNG 8

 KAWKVAHAI

        .......  (M. LUSEI PALIAN)  .....

                   BUNG  8   NA

         ...........        .............      ..............

              Rodawlan Darkuala a pan ta, chuveleh engtik laia rawn tla zep nge tih hriat loh khawpa rang hian Thangliana chu an inkarah a ding ta tlat mai le. Rodawla pawh a ding ta dat a, Thangliana han khin em chu a ngam lo deuh a ni, mahse Thangliana lai a na ve tlat mai a ṭawngkhum dan kher kha a duh loh zawng tak a ni.Rodawla chu a nek per deuh lap a, 

    " Hmeithai fa  a nih avanga awm dan a zir a ngaihna ka hre lo, Dartawna hi ka ṭhian a ni tawh tih hi hria ang che aw. " a ti chang fak mai le. A hmelah chuan a che chhuak duh mai dawn in an  hria a.  Kawltea leh Hmuaka an rawn ding ve nghal zat a. Kawltea chuan,

     " E khai! In hnial hun a ni lo ve, hei zanin hi khawhar in kaina tur kan insem a ngai a nia.U Biaklal, han sem ta che!" tih pah chuan Dartawna leh Thangliana chu a kai hrang ta nghal a. Rodawla erawh a lai a na takzet a, phuba ala la mawlh ang, a ṭhian sabeng Mangluta chuan a rawn kai sawn ve vat a, a thim lam chuhin an inbe sar sar mai le.

       Dartawna erawh chu zanah chuan hlimna thar a chhar chhuak a,ṭhian ṭha nei mang lo khan ṭhian ṭha neiin a inhre ta, tunhma pawh a an zinga tel a chak em em ṭhin te ngei an ni si. Upa Seia fapa an khaw pasalṭha Thangkunga nau chuam an tih Thangliana chuan a ai a dinsak ngam ngat a, a mualphona tur a dal a ni satliah lo, upa fa a khing tur chu a rawn dinkhalh tlat. Upa fa ve ve kar a ni ta daih a, midang inrawlh ngam an awm tawh lo a ni. An thu bul chu chiang takin a la hrilh mawlh ngei ang. Chutih lai chuan Charchhawn veng Biaklala chuan, 

   " Aw le, kan val upa te lal in a ko tih kan hre vek a, zanin zawng kan lawmnute runsang ni lovin kan ṭhian ram tana nun hlante run kan bel ang a, tihian in hming ka sawi chin zel veng mawng aṭanga indawtin kan kal dawn nia" a ti a, an hming chu a lam ta zel a, tlangval ho an bu ta nghat nghat a. Dartawna pawh Thangliana te zingah a tel nghal hmak mai a, amah lah a lo thaw vei hawk a. 

         

        Khawhar in lamah an inzui chhuak ta hlawm a, thla eng hnuaia vaibel an han fawh lai chuan Dartawna chuan Thangliana lam hawi pah chuan, 

     " Ka lawm hle mai, ka lawm takzet e, thubul in hriat duh chuan ka sawi thei reng a nia!" tiin a rilru chu an puahchhuah pui nghal vat a. Remchang a lo zawng reng a ni. 

      Chutah Thangliana chuan, "Khai a! Tawna, ni dangah le! Upa fa te an nih avanga dawhzel an ṭulna a awm lo ve, kan zingah hian inthlahrung hauh suh ang che!" a ti chhuak a. Dartawna chu a va lawm tehlul em! 

       Kawltea chuan, " Ti ru, Hranghluni leh Thangi kha  sawm ve teh ang u, khawlar lenpui a sawm te chu an thiang alawm!" a rawn ti vei khuk a. Kawltea hi zawng a hun hi a hre ṭhin a ni. Thangliana lah chuan pip e pup e a lo ti lem lo, a hnial chuang bik lo. 

   

         Thangi te inlam chu an han pan leh a, an beisei hauh loh Hranghluni pawh a lo awm ve reng a, Khawhar te ṭhutpui tur chuan an liam ta. (Heng hunlai hian Zubel inchhawpin a chang chuan an zai ve ṭhin a, khuang an beng thung! Khawhar inah hian an chuangkai fo reng a, khaw ṭhenkhatah chuan tlangval ho an riak nghal ṭhin a ni. Chutih rualin khua in tih tur eng emaw an neih lai chuan riak lem lo te pawh an awm tho ṭhin) An kalna tur hmun an thleng a, chutah chuan pathlawi titi thiam tak Zalawma hi a lo awm a, an lo pawt fe tawh a ni. Khuang mar peng pawng chu a pawm ran a, Tlakawrh lui a a chetsual thu a lo sawi mek a, thu a thiam bawk a,an nui nasa hle mai! A ngaithlatu te lah chu a hmuna awm ve ang mai hi an ni. 

         .......        ...........      ..........

      Herhzawl lal inah chuan pasalṭha ho leh upa ho an ṭhu khawm ṭhap mai a, Lal Thanglura chuan thupui a ṭhet ta, 

   "Kan hrang lam hun tur kan hnaih ta, hlim takin kan hrang lam ngei tur a ni. Tin,  Kan Hran lu bing ho hi an rawn che leh ngei dawn a, Pawltlakah chuan an rawn lang em em ang! Ṭuahzau khua hi engtia tih tur nge ni ang. Kan tlangval rinngam tur, thu kal dan hrethiam thei tur Ṭuahzau lamah ranngo zawng angin kan tir mai dawn em ni? An mikhual neih dan leh khawchhung thil thlen dan chian hle se la.In ngaih dan han sawi teh u!" a ti chhuak ta.

      Upa Denga chuan a aw an thian a, a rawn ṭawngchhuak ta,

    "  Ṭuahzau lamah hian Pawi lalte hian an mite an tir ngei ang, tunah tak phei chuan kan sulhnu an hmu tawh ngei ang a. Thla det leh hma hian tlangval chu tir thei ila ka va duh em? Thil kal dan thliar tel thiam ni ta se, pasalṭha Thangkunga hi chu an hmu tawh ngatin ka hria a, tu nge kan han tirh ang le?" a ti chhuak ve ta. Upa Denga hian Pasalṭha Thangkunga hi a lo hruai tawh kha a ni. 

     Vaibel pak par chuai chuai in Upa Ṭialmunga chuan, 

      

     " Tlangval tam tak kan la nei alawm maw le, ṭul ah chuan kan tir ngam tur a ni, upa fate pawh ni se tirh hreh tur a ni hauh lo. Va run tur an ni lo va, va thlithlai tur an ni zawk a. Mikhual an neih chuan an rawn tlan haw nghal mai dawn em ni?" zawt ti tih, a fapa hming thanna tur chhut tel ran chuan a ti a.

     Pasalṭha Zahnuna pawh a rawn ṭawngchhuak ve ta, 

   "Lalpa, I thu ṭha kan ti a, kan tlangval te kan  chian tlang a, val upa te pawh hian tirh awm mi an hre mai in ka ring e, val upa te pawh kha in ngaih dan han sawi teh u!" a ti ve leh nghal a. 

        Upa Seia chuan Upa Tialmunga thu han keuh dan kha a hre thiam a, fapa tlangval nei ve ve an ni si, a insum hram hram a ni. Pasalṭha Thangkunga ṭawngchhuah a tum a, chutih lai tak chuan Upa Denga a rawn ṭawng hman tlat, 

      " Lalpa, kan upa Seia fapa Thangliana  ka hual e, a ni zawng  a ngaihtuahawm dawn hauh lo tih ka hria a ni. Ral hma a hma a hruai te kha a pa ala khum dawn khawpin ka hria! Ṭhian pahnih khat hruai se a ṭha a nge.!"   tiin pasalṭha Thangkunga duhthusam chu a sawi ta. Pasalṭha Thangkunga pawh a kiai suk mai a. Chutih rualin upa Ṭialmunga mitmeng chu a danglam nghal thung! 

       Lal lah chuan, " A ni dawn maw! Upa Seia fapa ngat hi zawng ka daingul a ni nghal der a, kan hran lubing a nuai lai te kha khaw mipui hmuh atan ka it khawp mai. Ngawi tak teh u,kan tlangval te khan Nopui an dawm thiang ngat a ni. Thangliana, Ngurpui....Saia pu hming sak inti a ni em ni kha, ka nau duhzawng tak a ni. Upa Sei, zingah min rawn hmu teh se aw!" a ti zui nghal zat a. A thu a khar ti tih ta tlat! 

         A nulat laia nula fing leh hmel ṭha, Ngurpuii chuan an zu bel chu a rawn chhawp ta, Upa Neka chuan, 

     " A hun tawh ngat a ni, Lalpa chhawl hal hnawn ang u aw, Suaka pa, dawn fung kha min lak ta che maw!" a ti ta. 

       Chutih laiin upa Ṭialmunga chuan hmai uang lo takin, 

     " Lalpa, thu ila bilh em lo va, kan tuihnih leh hram duh e. Thangliana te thu hawn a zirin kan che chhuak dawn em ni?" a ti leh ta hu mai. Val upa Hnunbawnga ( Bawnga tiin kan dah ang, pasalṭha Zahnuna a awm tel bawk  nen , kan hriat pawlh palh ang.) te ho an thum ta laih mai, a nuihzatthlak reng a ni. Hmalam chin zawng Rihnim ral thlir ang mai ala ni rih a, a tlantu sava zira saihlum ah tam ngai ang chi ala ni ang chu, tunah zawng a rah nge rah lo an la chian hauh si lo.

       Upa Denga chuan tlai lama mitthi chhungte an ral dan a sawi chhuak a, an hmabak tur te a sawi chho dap dap a. Val upa lam pawhin a hming chauhin dawnfung an chuh ve a, rei tak ṭhu tawh lo chuan Zawlbuk lam an pan ta. Thupui an rel zawh hian val upa te leh pasalṭha la tuai deuhte hi rei tak an ṭhu tawh ngai lo va, upa te mitmei vengin an ṭin thuai ṭhin. An nunah zu inhona hi tam viau mahse aia upa bulah an khawn ve chiam thiang lo kumkhua a ni. Val upa Zawlbuk kai lo tura lal leh upa ten an tih, an nungchang vanga an hnawl ngat phei chu an pem vang vang ṭhin a ni.

          Zan lam ropuina pawh tawlh lovin hmalam a pan zel a, Lenghawn ar a khuan chuan Thangliana te ho pawh chuan Hranghluni te ṭhian dun chu an thlah ta. Chhawrthla eng hnuaia Ramhual Zamkunga fanu han lang paw phat zawng thlir tawh tih hi a awm thei lo. Mahse hringnunah zawng kan thlakhlelh em em te bulah hian hunbi a kal chak ṭhin a ni si! Ṭawng malsawm a, " Mang ṭha u le" an tih te chuan fan bik hi a nei tih ahriat ngat mai si. Kawltea te, Dartawna te ho pawh chuan Zawlbuk an pan ta. Val upa ten zan tir boruak an lo hre tawh a, eng mah phei chu an la sawi lo, Rodawla hi zawng Chawngchen awm se, chawngzilh an chak tawh hle a ni. A ṭul leh an la zilh mawlh ang.

         Zan hnih vel chhing mumal ta lo chu Zawlbuka chuangkai rei pawh an awm ta bik lo va, tlangval ho pawn zan hun, chawlh hahdamna hun chu an hmang ve ta. Kawltea te pawh an hnar nghal bawrh bawrh mai le.  Thangliana pawh chu tawnmang ram nuam lamah a leng ta. A tawnmangah chuan Zuk sih muala an riah laia a hmuh tawh nula kha a lo hmu leh a, chu nula chu Tlang thengthaw nuam taka lungpui rem em em chungah hian a lo ṭhu a, a Silai hum hian  a lo thlir vang vang a. Chu nula hmel chu ala hmu miah lo na a, a rim erawh a hre thei a ni.  Inring tak chuan a pan hnai ta hret hret a, hlam hnih vel an karah a awm ta tih chuan, nula chuan, 

     " Thanglian, khua in thleng a min nghilh der ani maw?" rawn hawi chhuak hauh lo chuan a ti a.A rim mawlh chu tawrh a har a ni, a bahsam thli in an chhem leng te chu a va mawi siau siau tak em! 

       Thangliana pawh a ding dawt a, chu nula tukhum chu a thlir a, a rilru chuan eng tin nge ka hming a hriat ni aw...a ti vang vang a, chutih lai chuan nula bawk chuan,

     " Thanglian, i Silai kha....min tin reng a nia. I naupan lai a Hmawngkawn luia Keite nen in in nuai lai pawh khan ka lo thlir reng tawh che asin! Nghalchang hliam in chhui laia huaisen taka i chetna te kha hmuhnawm ti takin ka lo thlir reng che asin.! Rei lo te ah kan la inhmu dawn nia..." chu nula chu a nui ta, a nui ri te hlei hlei chu a mawi a. Tehkhin leh tur hi a awm lo thei hial a ni. Thangliana chuan nula chu a hnaih zel a, a rilru a rawn hre zel chu mak a ti hle tawh a ni. A hnaih tawh hle tih chuan nula chu a ding a, 

      " Hei hi la teh, ṭha takin kawl ang che!" tiin lehlam hawi chungin pangpar sen mawi tak hi a pe a.  Pangpar chu a ban ve a, an enchian lai tak chuan nula chu a lo bo hman daih a. Thangliana chu a harh ta hlawl mai, an inlet chu pangpar rimtui tak a lo keng ta tlat mai le.Ar khuang thawm chauh lo chu hriat tur a awm ta lo. Khua alo var ṭan dawn tawh a, a pangpar ken chu an en a, a la hmuchiang thei rih lo, chutih lai chuan a piah a mu Dartawna chu a tho chhuak ta. A ni pawh a pangpar chu thukru in thawm dim takin a tho chhuak ve nghal a. Tlangval murei bik nih hi tuman an duh ngai lo a ni. A puan ven karah uluk takin pangpar ala chian loh chu a dah ta a. Zawlbuk bawhbel a bawh liam a, pawn boruak an hip ṭan chiah tih a Dartawna a hmu chu a phu ta zawk mai le, Dartawna chu a lo rin ang reng reng a ni lo,mak a ti hle mai, an ennawn a Dartawna lah chuan a hmu ve hauh si lo! 

          ( chhunzawm tur)