PASALṬHA THANGNGHILHLOVA BUNG 69

PASALṬHA THANGNGHILHLOVA

                    (M. Lusei Palian )

                       BUNG 69 NA

            ..........       ............     ..........

         Hmangaihna thinlung aṭang chuan beiseina hmuh theiha lang hlimawm zia hi seifate ṭawngkam hian a hrilhfiah chhuak zo ngut a nge maw? 

        Chawngpuii chuan zawi sap hian,

 " Kan tlangval ten min rawn lam ṭep ang a, min tiam ang ngei khan i rawn che dawn nia aw!?" a ti a, midang tan chuan zawi hle mahse thangchhuahpa tan zawng Darlai ang mai a mawi leh ring a ni. 

        Pasalṭha Saizama chu a bu nghat a, a naute nen chuan iptepui puar lahin kal an rem ṭan a, ni pasalṭha Saizama hian a thinlung a kalsan ve daih ngei a ni. A naute ho biakna reng chhan zai a rel lo. Chawngpuii leh Saipari pawh an let ve ta, Chawngpuii thinlung chu luahloh run ang mai hi a ni a, a tan chuan Puklui khua chu vahchap ral thlir ang mai in a ro ta! An tlangval te rawn lang ve tawh se a duh hle a, Chhuanpui nen an inhlat hauh si lo. Suangtuahna kawma sulhnu hlui thlir tur chuan a pen ve ta zel zawk a ni.

         Chalthanga chuan Pasalṭha Saizama han melh nawn leh in,

  " U Saizam, eng tin tak chuan nge kan awm dawn ni a!" an ti leh a.

    Pasalṭha Saizama pawh a harh chhuak ve ta, suangtuahnaah alo cheng rei ṭep a ni. Tlangval rualin an lo en ṭhap chu a zak ta viau mai, aw a han thian a a rawn ṭawngchhuak ta,

    " Lungrang lam i pan phawt ang u, kan Thangkima zawng tunah tawng lo mah ila, kan la tawng thovang. Ziktei pa hi chuan thu chhia a chhakchhuak hauh hian ka ring lo va. Upa Suakmaia hi thu veivirtu a nih ka ring ta!" a ti chhuak a.

    

     Chalthanga chuan, " U Saizam, tunah pawh hian kan Lal hi kan chungah a thinrim tawh hle in ka ring a, a phalna la hmasa lo va  chhuak kan ni vei nen, khaw thlen pawh ka chak hauh lo nia!" tiin a rilru diktak chu a sawichhuak ta a.

      Thangchhuahpa Saizama mitmeng a dang ta,

    " Kan Lal hi a lai alo na viau a nih chuan keiman ka tuar ang e. Khaw khat Lal meuh upa pakhatin duh dan dan a a khalh kawi hi ka hmu ning ta e. Pasalṭha te avanga hming mawi a ni ve bawk a, a nghilh rei ta lua, ṭawngkam dengkhawng tak tak a chhakchhuak reng a tlangdang Lal belh pawh ka hreh ta hauh lo!" tiin a naute bulah chuan a sawi chhuak ve ta.

     Thangchhuah mi ṭha ngeiin hetia a sawi chuan an khaw lal chu a dik meuh lo tih alang reng a, a naute ho chuan a kalna apiangah an zui ngei ang le. An pasalṭha pakhat bo ta chu an zawng a, an la hmu thei chiah lo va, hmu ta se hruai haw a a nih nih nih puia a bula ṭan an tum hle a ni. Tunah zawng an liamna chin reng an hre si lo.

             ........        ...........     ...........

         Thangnghilhlova chuan kawlkil lam thlirin vaibel a pak hlat hlat a, a tawnmang lam chu a dawn kir a. A mang lamah khan tlang nuam takah  a pu Ralthatchhunga leh an lal fanu Saimawii hlim takin a lo hmu a, biak a tum viau na a alo thei reng reng lo mai kha a ni a an lam pan a tum lah chuan a lo thei hauh si lo, a inleng harh ta kha a ni. Khaw lam a ngaihtuah hle tawh a, mahse ni tin an la hlat tial tial mai chu a ni. Tairanga chu a bulah a rawn ding nghal a,

     "  Lungbang khaw lam pan turin kan inpeih tlang e, Vanhnuailiana pasalṭha te hi hma kan hruai tir thung dawn em ni?" a rawn ti chhuak a. 

       Chutih lai chuan pasalṭha Thangzaa chu inpeih takin a lo ding reng tawh a, Thangnghilhlova chuan,

   " Ni ang hmiang,! Hnung kan dawl thung dawn nia" a ti chhuak a. 

     Pasalṭha Thangzaa leh Tlanga chuan hma an hruai ve ta. Rei vak lovah chuan Ni chhip pawh rawn lawr ṭanin Chhak pawih ram chu an rawn mawi a, sar a zam kual kalh mai lehnghal a, pasalṭha te phurna pe in an pen ta surh surh mai le. Khaw kar kawng hi mumal tak hi a awm lutuk lem lo va, an sah kuak chawp te a ni ṭhin a, chhak pawih ram zawng zawl pharh a tam hle a, khaw hawi a thui thei phian mai! Ram tana fehchhuak tlangvalte pawh huaisenna thinlungin a chhung khat mep mep a, Lungbang khua meivapa chantir chu an tum a ni satliah lo va, Lusei fate tana an ke pen chu a thlawna pen ral an tum lo. 

        Ni vanlaizawl a thleng ta,an luhna ruam chu tlang sang lo tak pahnih ṭhangin a bawh luk hian a karcheh a, han en mai pawh chuan inlambunna tur ṭha tak a ni tih a hriat theih mai reng a.  Hmahruaitu pasalṭha Thangzaa chu a ding deuh dat a,a hawikual nghal ruai a, a fimkhur hle mai. Chutih lai tak chuan Thangnghilhlova hriatna pawh a rawn phu ta zet zet mai le. Ring takin,

    " In ring teh u!" a ti chhuak nghal zat a.

      A sawi zo chiah tih chuan Chengrang rawl a au ta tlat mai le, an sir kil tin aṭang chuan Silai chu a rawn puak emaw tih mai tur a ni. Tlangval ho chu an bawk ta ṭhap mai, pasalṭha Thangzaa naute pahnih chuan Pialral an pan ve leh ta, ngenmu in a den an awm nual a, Tairanga pawh a ban veilam a pawrh tuam mai, Thangnghilhlova leh Raltawna an him hlauh thung. Pasalṭha Tlanga chuan, 

    " Khai a...Kan hran lu bing ho zet chu le .tunah keini  aw!" ṭeng per zet a han tihpah chuan Silai chu a kap puak thawr a. 

         Silai chu a puak ve ta nghal zawt zawt a. Thangnghilhlova a au chhuak hman hlauh a him an tam ta ni chuan a lang. Chhak pawih ho chu an ram chhungah an huai hle tawh  a, thinrimna thuah tam tak nen Lusei tlangval an rawn bawh ta. Phaw leh fei an hmanga Kawlhnam an hnung puak far bawk a, an hruaitu Khalhvung chu a lianin a rawva hmel hle a ni.  Silai an hum hnem bawk a, lusei lamin an han hmet puak tak tak chu le pui tak a ni pui tak. Pawih hmatawng ho chu an changel hnah ngah tluk mial mial a, a lian deuh ho pawh an thing lubul tluk dawp dawp mai a ni. Silai an puak zo chiah chu Thangnghilhlova leh pasalṭha Rala chu an au nghal tuar tuar a, Lusei tlangval te ho a hlawmin an ding ta nghal zat a, an milu lak chem an hum a, a kut rang zualin an fei an thlawhchhuak nghal zat a. Hmelma lam pawh an hek ve hawk hawk mai! 

       Khalhvung chuan pawr leh ring tak hian a naute an au ve leh tuar tuar a, an ni pawhin an fei chu thlawhchhuak ve nghal in an lama fei rawn leng phei chu an phaw chuan an lo dang bur ve fur hlawm tawh a. Lusei tlangval te chimih vek tumin an in pawm chilhdawn ta. Thinrimna thinlung pai ve ve an ni bawk a, rik buai buai chu an duh tawh a ni. Khalhvung chuan hma a rawn hruai a, a kawlhnam sei tak chu a rawn lek vah a, tlangval ho chu a fuih zui mawlh mawlh reng a. Lusei tlangval ho chu an hual ta.

         Thangnghilhlova chu rang zet a zuang chhuakin an hruaitu ngei hmachhawn tum chuan a che chhuak nghal a. A milu lak chem a hum a, a kut veilamah a Bahhnuk a rawn lawr lehnghal zat a. Khalhvung nen chuan an inmelh rei hman lo,an inpel thuak a, an innawr hman lo rang tak chuan an hmanrua chu lek chhuakin an vai dun nghal char char a. Raltawna pawh Milu lak chem leh Bahhnuk nen chuan Thangnghilhlova a rawn thlawp ve nghal zat  bawk a. Chulai ruam chu ṭawng inang lo te thawm chuan a khat ta. Khalhvung hnung a mi Hrangchin pawh deh a khirh hle ang tih a hriat mai a, a palianin a chem vai reng chu a na a ni. Thangnghilhlova chu pawih val pathum chuan an hualna a, a Bahhnuk nena an tal tak tak chu an rak tuar tuar a, a milu lak chem leh Bahhnuk pawh thisen chuan a bual ta. Pasalṭha Tlanga chuan Feikibar chu an vai kual tak tak chu nasa tak hi a ni a, Rala leh Thangzaa hlei hlei chu an nasa. Pawih pasalṭha lam ngaih awlsam ang ngawt chuan thil a kal tawh lo, an naute an hek hawk hawk a, lusei lam an la titlu tlem hle si! 

         Ram tana thih ngam lupu te ṭhiau chu an innuai ta, thlur bik neih hman a ni ta lo samzialna inang lo na na na chu an in hre hrang nalh nalh zel. Thangnghilhlova chuan abula tlangval te a dah ṭha zo chiah a Khalhvung lam apan phei nghal zat a. Raltawna pawh  hmelma lam tlangval lamah a Bahhnuk nen a tlanlut ta. Darchhawka te Tairanga te chuan a um phei nghal vat a. Puklui mihrangte zet zawng an thawhhlawk hle a ni.  Khalhvung rawn inher leh chiah leh Thangnghilhlova chu an inhmachhawn ta. Khalhvung chuan chil a chhak pharh pharh a, eng emaw chu a sawi na a hriatthiam theih zawng chuan a sawi lo thung.A hma a lusei tlangval pian thiam tak mitmeng chu an en a, mi huaisen mitmeng ani tih a hrethei a. A chet hmasak a ngai tih hrethiam in a Kawlhnam sei riang ruang chu  an vai chhuak ta ngheng mai le. Thangnghilhlova chuan a lo hmu hman tlat, a rin ai taka rawn che chhuak hma hran lu bing tlangval Kawlhnam chu a milu lak chem chuan alo dang ṭek chhawk a a Bahhnuk chuan an vei hem nghal zat na a, a fuh ta bik hauh lo. Mihrang pahnih chu an per san nghal lawp a, an fimkhur dun ta  hle mai le. Thangnghilhlova chu che hmasa ve ta thungin a milu lak chem chu Khalhvung awm zawnah an vai leh ta fua a, khalhvung chu a lo indang nghal, mahse Bahhnuk lo dan ngai bawk si nen a per nawlh a, a biang chu a kak ta duai mai le. 

        Khalhvung a thinrim ta hle mai, chutih lai tak chuan an au ṭhat a, a hnung lam a miten Kawlhnam an rawn pe chhawm ve nghal zat a, Kawlhnam pahnih nen chuan a ding kak ta ran mai. A tu chu nge tlo zawk dawn tih rinthiam ava har ta em. Uluk taka thlir an chak ṭheuh na a, inpawmchilh lai ngang ani a, an dinhmun chu a che che sih hlawk a ni deuh ber mai si. Lusei tlangval pawh an ṭe leh ṭhat ṭhin a, a rik hian an ri buaih buaih mai le. Khalhvung chu a che rangin a che zei ta kher mai le, a kawlhnam pahnih han vai tawnin Thangnghilhlova an nawr tak tak chu pui tak a ni pui tak. Khalhvung rawn inher chuan a kawlhnam chuan Thangnghilhlova awm zawnah an vai leh zet chu le...a vai na bawk a, Thangnghilhlova milu lak chem a per ta nawlh mai le.

      ( chhunzawm tur)