PASALṬHA THANGNGHILHLOVA 51 RELOAD

PASALṬHA THANGNGHILHLOVA

                    (M. Lusei Palian )

                       BUNG 51 NA( Reload) 

            ..........       ............     ..........

             Chu veleh Darhnuna chu a hlim hmel ta kher mai! Pasalṭha Chala hlim taka melh pah chuan Lalngovi thuchah chu a sawi chhuak ta! Pasalṭha Chala chuan uluk takin a lo ngaihthlak sak a, a hmel chu hmuhtheih khawpin a inthlak ta hlawk a. An piah sur tlang hlim chu a thlir ta veng veng a. Daipui leh Serthan khua te leh Tualvum lam rorel dan chu pasalṭha Chala rin ang ngei a ni. Chutih rualin buh seng an la zawh loh avang chuan a rilru a buai ve hle mai! Tin tuna a bula ding mek Tualvum tlangval thuken hi mak a ti hle mai! Lalngovi thinlung erawh a hriat phah ve tlat mai, Thangnghilhlova alo awm lo chu pawi a ti hle a an hma lawka Ralpui lo lang tur chu kut lukhuma lo tuar a tum hauh lo.

       Pasalṭha Chala chuan Darhnuna han melh vang vang pah chuan, 

    " Tlangval, Tualvum lam hian pasalṭha innei  tawh mang si lova, Laltawna rawt chhuah a ni hauh si lo, engtia hma han lak nge an tum a i rin?" an ti chhuak khauh mai a.

      Darhnuna chuan, " Ni e, ka pu, kan khua hian tlangval kan nei mang hauh lova, Daipui pasalṭha leh tlangval te nizan mai khan an rawn thleng a, an lal fapa in a rawn ho nghe nghe a ni. Tin, Lal Kawla tlangval te  leh Buknuam lam an rawn thleng leh dawn a ni awm e, sawi rik a awm tlat! Mahse ka pu, kan lal nula mualphona tur min venpui ka ngai tih kha i nghilh loh hram ka duh a ni, chu ai chuan ka nunna hian tuar zawk mai rawh se!" inngaitlawm tak chuan a ti chhuak ve leh nghal zat a. 

       Chu tlangval rilru put hmang chu pasalṭha Chala chuan a hrechiang hle mai! An lal fanu tan nun chan huamin ke a pen si a, a ngaisang hle mai, a thu lo ngaithlatu tura a duh ber lah chhak pawih nawrin a thang daih mai si! Chu tlangval han melh leh pah chuan, 

     " Tlangval, in lal fanu hming zawng a ri hauh lovang, Thangnghilhlova te hi chhak pawih nawrin an kal daih mai si a. Kan khua venhim kan lo tum a nge, i lokalna lamah chuan lungmuangin kir la, Lalngovi hnenah chuan pasalṭha Chalan Thangnghilhlova chu ala rawn zin mawlh ang a ti e han ti ang che! Dam takin kir leh la, tihluihna pawh ni se, nang zawng min do turin rawn penchhuak hauh suh ang che!" dam fiah thlap chuan a ti a. A aw han chheh danah pasalṭha a ni tih hairual a ni lo.

         Tualvum tlangval Darhnuna chu a bu nghat nghat a, pasalṭha Chala han melh leh vang vang chuan a lokalna lama kir chu an tum a. Chuveleh pasalṭha Chala chuan ralven buka tlangval pahnih chu ko nghal vatin Tuitun hnar kin thlenga him taka thlah tur chuan a ti ta a. A ni pawh khawchhung lamah lut thuaiin Lalin chu a pan ding ta nghal a.

            ..........       ...........     ...........

          Hetih lai mek hian Puklui mihrangte leh Vanhnuailiana pasalṭha te chuan Bawkmual khaw kawtchhuah an thleng ta. An han hawi kual chu le, Bawkmual khua chuan hun harsa tak an hmachhawn mek a ni tih chu hai theih rual a ni ta lo! Kawtchhuah aṭang chuan an han thlir vang vang a, an ri laih mai! An hma a mihrang kal ta te an him a ngem tih chu chhanna an la hriat loh zawhna a ni. Thangzaa leh Rala te Thangnghilhlova te an inmelh ralh hlawm a. Khawchhung lam pan chuan an Silai chu hlat hauh lovin ke an chhep ta, an fimkhur hle hlawm a. Thangnghilhlova leh Vanhnuailiana pasalṭha Rala chuan hma an  hruai a, an hnung lama tlangval ho pawh  inring takin an rawn kal ve mek a. Khawchhung miten  inkang bang an  lo thawm mawlh mawlh lai chu hla tak aṭang chuan an hmu thei ta. An han kal hnai deuh a, an hmu chiang chu an khawngaih hle mai, ding meuh chuan an han thlir a. 

                Chutia an han din muan lai tak chuan an chhak mual bul aṭang chuan tlangval rual hi a rawn chhuak ta a, tam tak chu ni lo mahse an hmelah huaisenna leh chhelna a hmuh theih hial a. Silai rawn chawi vekin an hruaitu awma hliam nei chuan hma a rawn hruai a. Thangnghilhlova te han melh pah chuan, 

      " Tu khua te nge innih? Khawi lam pan tur nge in nih? Pawih ral chu inni lo niin a langa, engvanga kan khua rawn dailut nge innih?" vauna ni hauh lo, hawihhawmna tel chuan a ti chhuak a. 

       Chuveleh Thangzaa chuan ring takin, 

 " Vanhnuailiana tlangvalte leh Saitluanga tlangvalte kan ni a, Pawih ral nawr tura rawn thawk kan ni e, kan hmaa mihrang te kan rawn um ve mek a ni. Eng thil nge in lo hmachhawn a, hei in khaw awm dan hian ngaih ava ti  ṭha lo ve!" a tichhuak ve ta zat a.

       Bawkmual valte chu an rawn hnai zel a,an zinga an hruaitu ber hliam nei chuan chik zetin Rala te ho chu an thlir a. An inhnaih ta hle tih chuan rawn ṭawngchhuakin,

   " Kan fimkhur a ngai rih em a ni, min lo hrethiam hram teh u. Kawtchhuah lungdawh aṭang khan chhipa samzial inni lo tih kan hria a, kan hun tawn zir loh vang a ni e!" mitmeng tlawm hauh si lo chuan a ti chhuak a. 

      Kawtchhuah an dai hma khan Bawkmual val rual tlem te hian an lo hmu reng tawh zawk a ni. Bawkmual pasalṭha Hrangkhuma chuan a hliam chu a hre lo ni hian a lang a. Tlangval rual ho han hui hnaih pah chuan an chanchin chu muangchangin a hrilh ta a. 

          .........      ...........      ...........

           Unau hmel hai a nih meuh chuan Puklui tlangval leh pavalai lam chu lal tualah an ding khawm ta far mai a, huaisenna hi tam lamah a innghat lova, khaw tana thihngam lupu ṭhiau te chu mi pakhat pawhin khawdang tlangval pathum lai an hen hial ang le. Lal luhkasangah chuan pasalṭha Chala leh Lal Saitluanga chu ngeng ngalh hian an ding a.An hnungah upa ho an ding tlar ṭham mai bawk a, An sirah chuan meichher keng tlangval pahnih an ding ve bawk a. Chutah pasalṭha Chala chuan tlangval ho hmaah heti hian thu a sawi ta...

        " Khaw tana nun hlan ngam mihuai te u, kan Lal ropui tak thusawi hi uluk takin ngaithla ang u!"  ring tak chuan a tichhuak a.

     Puklui lal Saitluanga chuan meichher eng hnuaia khaw tana rawn pen chhuak te chu an thlir a, huaisenna mitmeng alang chiang hle heti hian thu a sawi ta, 

     " Tlangval huaisen te u, Khuanu venna azarah Puklui khua hi hmelma lakah kan la tlawm ngai hauh lova, a chhan chu khaw tana in inpekna avang a ni. Hei....tunah hian min chimih barh tuma min rawn pan mek mi eng emaw zah an awm a, khaw tam tak an ṭangrual a ni awm e. Huaisenna hi thinlunga a beh tlat a, chhelna in a zui chuan hneh theih loh a awm ngai lo! Hmelma te engzata tam pawh ni se, thi thei leh chesual thei an ni tih hrereng ang che u. Kan tlangval eng emaw zat chhak pawih nawrin an liam si a, a pachhuaka kan lo nawr let a ngai ta! Pasalṭha te zai ngai zelin kan che tlang ang a, kan khaw chimih tumtute lakah hian zahngaihna kan lantir tur a ni lo! Kan ramvalh humhim a, kan tualchaina hum tur hian kan theihtawpin kan nawr let ang tlawm thiang kan ni lo. Ram chhan vanga nun hlan huam kan ni ngai e, thih leh ruam khatah dam leh tlang khatah tih kan thuthlun ṭhin hi  i vawng zel ang aw! Pasalṭha te thu i ngai thla ang u le..." a aw pek in a zir a, a thluk a dik nen, Puklui tlangval ṭhahnem lo tak leh pavalai ho chuan huaisenna an chhar belh hnem hle mai! 

       Pasalṭha Chala chuan tlangval lam melhin thu an sawi ve ta a. A sawi ti ila, ral bawh dan tur a rawn sem a ni mah zawk! 

   " Zadawla leh tlangval panga in Tuitun hnar kina tlangval in va fin ang a, hmelma lam rawn lenna tur a ni a, in rawn chhuah ang a, an hnungah pasalṭha hovin in rawn zui ang. Sazuk kham chho a an awm hunah Ralvenbuk silai a puah hma in in rawn che tur a ni lo. Aiduzawla an rawn tlak thlak hunah in rawn ruan thung ang.  Hrata leh tlangval pasarihin Val upa Buanga te inzu fin ang, Pualhrang zau Zuksih lam kan ven tel a ngai a, nangni pawhin chengrang rawl autir lovin in rawn chhuah ve ang. Thinglian ram aṭangin pasalṭha Hingliana hovin an lo hmuak ang che u. Puansen mual lamah Duhmawia ten tlangval panga nen an rawn invalh phei ang. A bak zawng hian ralven buk leh lungdawh bul lamah ṭan kan lo khawh ang.!" a tih lai mek chuan Lal Saitluanga chuan,

    " Ralven buk upa Bawla te nen kan lo ho ve thei ang!" a rawn tichhuak ve tlat mai a. Pasalṭha Chala pawh a chawl dat mai a. Chu veleh upa Talha leh upa dangte pawhin,

   " Keini pawh min chhiar tel ru!" an ti ve nghal zat mai a. Chutih lai tak chuan Ralthatchhunga Thangnghilhlova pu chu a Chengrang ngul sei reng ruang nen tlangval ho hmaah a rawn dingchhuak ve leh ta. Pasalṭha Chala han melh pah chuan,

  " Chala....ho khat chu kan ho ve leh a nge!" a rawn ti chhuak ve leh ta. Pavalai lam leh tlangval ho chuan an thlir ṭhap mai a. Pasalṭha Chala pawh a khi ta sang mai.

        Puklui rawn hup tumtute an rawn chet har an rin loh avang chuan an insem darh ta sang sang a. Puklui lam hi an zam hauh lo, huaisenna thinlung nen hmelma an lo nawr dawn a ni. Chu zanah chuan  van lam mawitu te pawh an tawmim ṭhap chuan an hre nghe nghe a. Puklui khua a mipa awmzawng tih theih deuh thaw chu an liam zo ta. Rodawla pawh phur lo takin feikibar nen an chhuak ve ta kha a ni. Pasalṭha Chala khan Lal Saitluanga chu a hnial tlat a, upa ho nen chuan khawchhung lo uap turin a ti ta kha a ni.

         .............        ..........     ..........

        Hetih lai mek hian Thangnghilhlova te ho pawh Bawkmualah zan riah tumin an buai ve mek a. Rala te ruahman ang chuan zanriah pawh an mahni in an inbawl ta thung a. Bawkmual lal Ṭhalura pawh hmuh kher an tum lo, pasalṭha Hrangkhuma hmabak ngahzia chu an thlir pui pha a, pasalṭha chuan pasalṭha dinhmun bawk an hre thiam ṭhin. Vanhnuailiana tlangval te pawh hian sarep an rawn ak nual mai a, khawchhung mite ai mah chuan hmeh an nei ṭha zawk a ni. Bawkmual khaw mipui te lah chuan an lo thlamuanpui em em mai si, pasalṭha Hrangkhuman khaw mite muan turin zankhat chauh tal riak turin a ti a ni.

         Zanriah an bar tlai hle a, an inkulhna hmun chu tuikhur kawng a ni a, thlen in hran pawh an nei lova, pasalṭha Hrangkhuma kawthmuhna lam hmun zawl ṭha an pan mai a ni. Chu zanah pawh chuan Bawkmual khaw mipui la dam hote chu Zawlbuk tualah an tlim hmur mai a, an lal lah hmuh tur reng a awm lo. Chhak pawih nawr tur tlangval ho lah chuan rorelpui harsa an ti ve hle a ni. Chutih rualin an Duhlian ṭawng hman pui theih ngei te harsatna tawh chu an hriatthiampui hle bawk a, Lal an nei rih lo chu an buaina a ni deuh ber.  Chhak pawih nawrtur pasalṭha kal hmasa te pawh an umpha har tawh lo tawp ang le. Pasalṭha Thanglura thangchhuahpa an ngaihtuah hle tawh a ni.

        Zan rei a ni a, zan reh tak a ni a. Puklui tlangval Thangnghilhlova a mu thei hauh lo, an khaw lam a ngaihtuah hle mai a. A chhan a hre hauh si lo, a mutna ah chuan a inlet tawn sek mai a. Ngaihṭhat lohna chuan a tlakbuak reng a, thil dang reng a ngai tuah thei lo.

      ............       ...........    ..........

           Tuitun hnar kina tlangval ho chuan hmelma thawm dim taka kal mek chu an lo thlir reng a. Pasalṭha Chala remruat ang ngei chuan an hnung lam aṭangin fimkhur takin an zui ta. Hmelma lam an tam kher mai,hneh thei tur chuan Puklui tlangval pakhat zelin panga vel ṭheuh an tlukpui a ngai dawn a ni.

Hmelma lam hruaitu pasalṭha chu a ding ta chat mai a, hnung lam a rawn hawi ta, chutah....

     ( chhunzawm tur)