PANGEN NGAW...6...(RAUTHLA TE CHAWLHNA!?)

PANGEN NGAW.....6...

    (RAUTHLA TE CHAWLHNA!?)

   
        M.Lusei Palian

......    ........ ........


Chutah le....ring deuh hian ka ṭhiana chu a rawn rak chhuak ta phut mai le..! 

       "LAWMPA...." ring tak chuan a rawn ti ta a.A aw ah chuan mangang aw a tel deuh tlat!

  Rang lutuk chuan ka thingtuai zum sa chu veilamah ka hum a, dinglamah Sihdet keng chuan ka tlan thla ta nghal a,tlan pah chuan ipte pui chu ka ban zui nghal bawk a.A sihdet ken chu a rawn ti de zeuh zeuh a, a zawn nia ka hriat ah chuan ka ri thla nghal buan buan a. Ka thleng thla chawpchilh nghal chu a nia, ka ṭhianpa hmel reng reng ka hmu ta hauh lo mai! Sihdet  chu thingkak zar hniamte leh khauh vak lovah hian alo tang a, chu chu alo che a, a lo de zeuh zeuh thei alo ni! Sihdet chu ka la a, ka ipte ah chuan ka ak ta a. Rintluanga chu kan au vak vak a, tumah rengi n min chhang lo! Min chhawntu reng an awm ta hauh lo. Ka awrawl tawp tawp chuan ka au a, mahse chhanna reng ka dawng lo. Hnu hma chu ka bih kual thuak thuak a, mahse eng thil mah ka hmu chhuak chuang lo! Ka rilru a va hrehawm tehlul em! Ka au chiam pawh chuan chhanna ka dawng thei ngang si lo, bei a dawng ṭan ta! Lung chungah chuan ka ṭhu hnawk a! Sihhuaia a ni ngei ang, pa ngen ngaw kan pal kha a duh lo a ni ngei ang.....chuti chu sih kha zuk tawng ila a ṭha ang.Ka ṭhianpa hi ka zawng hmu ngei ngei tur a ni.

     Ka ṭhianpa hi mihuaisen tak a ni a, a chunga thil thleng hi a namai lo ang, zam chhe mai mai chi a ni lo. Hnung lam aṭanga man thut emaw chawi bo thut a niang, chuti ni lo se tharum pawh a ngah ve em asin! Ummm...ṭhu rei hman ka ni lo, buk lam pan chuan ka chho ta a. Buk ka thlen chhoh chuan ka ruak huai ni mai hian ka hria a. Ka rilru a na ngang mai, keimah hi min la bo se a ṭha zawk tur hi a nia. Ka tuar thei em em ang, a ṭul leh ka ṭang ral raih mai tur hi a nia. *Thinrim laia chet buan buan loh tur, inngaihtuah fim hmasak tur* ka pu thu min hrilh chu ka ngaihtuah chhuak zawk a...
Hmalak dan tur, ka ṭhianpa zawn dan tur chu ka ngaihtuah ta nghal a. Ka hmanrua, thingtuai suih zum sakhi thisen a bual, ka silai, silai mu leh ka chem sakhi thisena chulhte chu ka endik ṭan a, ka pu in puk huai laka a ṭhianpa a chhan chhuah dan kha ka rilru ah a rawn awm lehnghal zawk a.Ka ngaihtuah chhunzawm nghal a.....

 ( Ka pu te thil tawnah kan lut leh rih ang..)


   Raltawna nen chuan a saza kah chu kan chan mawlh mawlh a, a chanve awmvel kan chan lai chuan kan chhak kawr, kopang vel ni mai hian ka hria, chuta ṭang chuan pachang mangang au thawm kan hre ta phut mai le! Kan inmelh dun nghal a, chutih lai chuan na tuar chau deuh aw hian " Min pui r'u" tih hi ni mai hian ka hria, a riat deuh niah niah a,a thum leh bul bul a, chung chu kan hre leh a. Ramvak dang an awm em aw tih kan ngaihtuah a, midang an awm ka hre hauh si lo. Rammi a nih ka ring nghal bur mai a. Ka tho nalh a, mei chu ka tuah ṭha leh sawk sawk a, chutah kan tarpilu muh chu thingdang alh ṭha zawk bulah ka dahsawn zui a. Tarpilu hi rannung te deuh thlawk chi thosi emaw vak chi lam hian a khu hi an ti thei lo ṭhin hle a, an hmuh fuh hlauh chuan buk bulah kan mut ngei ngei ṭhin a.Chutah thawm pawh chu a rawn awm zui leh ta a, ngaia neih a har hle a, mahse mihring thawm a ang zawk ta mah a. Chutih lai chuan kan vel boruak chu sawifiah hleih theih loh hian a awm a, achang leh a lum leh huk ṭhin . Eng emaw chuan min hual vel ngei mai!  Raltawna chuan a ngai thei ta lo deuh a,

" Ṭhiana, ka han fiah teh ang, ramvak dang hliam te an awm a ni lo maw!?" a ti ta mai reng a. Kei pawh ka ngaih dan a ni ve deuh tho mai!


" A ni teh tak e, han fiah tak teh! Mahse ...han fimkhur la ..." Ka ti ve ta a. Ngaih chu ṭha chiah lo mahse fiah chu ṭha ka ti ve tho mai!

 Chutihlai taka thawm chu a hma ai hian a chhak ta hret hian ka hria a. Raltawna chu kan en a, ipte pui leh silai a keng a, a lo nui sang thung a. A sihdet chu a la, in zo tak chuan a pen sau nghal tawn a. Kei chuan sa chu ka chan zui mawlh mawlh thung a. Hmabak ala tam si a, han chan zo te te ila, mahse thawm mawlh kha....beng a luh tlat a tin ni! Kan bul vel thing chu a nghing lawih a, hnah a rawn ṭil ur ur a. Mahse ka hlauh phah em em lem lo. Ngaih erawh a ngam zan lo. Kan chhak lamah chuan eng thil nge thleng, eng boruak in nge min chim dawn ka hre der si lo. Raltawna thawm chu ka hria a, chhak lam chu a pan chho zel a. Engti zia nge maw ni aw!?


    Ka rin ai daihin a rei ta, eng thil tak han tawng chu ni maw! Ka sa chan pawh chu ka rep zui nghal mawlh mawlh a. Saza chek ṭhenkhat ka siam a, a ṭhen ka rep a, mi ṭhenkhat chuan Saza chek rep hi an duhzawk mauh mai a, ka buai zualpui chu a reh ta a.Raltawna chu ala rawn let ta hauh lo. Thingpui te ka in leh te te a, ka ngaihtuah ṭan deuh viau tawh a, mahse han zawn ve leh chuan a ngaih dan a ni lovang tih ka hlau deuh si. A ni hi engtizia nge maw ni aw! Mei ka chhawm ṭha sauh sauh a, ka ṭhu mu ta a.


     A ni tawh em em lovin ka hre ta. Zan lai a ni tawh a, tun thlenga lo la kir loh chu a ni thei tawh lo. Ka silai ka la a, ipte pui ka ak a, mei chu ka chhawm ṭha a, sarepte ka en kual leh thuak thuak hnu chuan Raltawna chhohna lam chu ka pan chho ve ta a. A hnu hma chu ka hmu chho mai reng a.Mahse mak tak a ni, hnu hma chu pahnih a ni tlat mai! Eng nge ni thil awmzia ni, pahnih an nih chuan rawn let pui awm tak a ni si a, kan chhui thui deuh chuan hniak chu a inzui lawi si! Hniak hnung zawk chu a mumal lo hle a, ke zungṭang pawh pathum chiah ka hmu thei a, kawr kam lei nem laia an hnu ka hmuh aṭangin a ni.  Kan chhak thui vak lo ah chuan lengkir alo awm a, lawn chhoh alo ngai chu niin, a sang phian mai, harsa vak lo chuan ka lawn chho ta a. Ka lawn lai tak chuan thli lum leh boruak rimchhe tak chuan min rawn hual vel a, tawrh a har duh hle a. Mahse ka lawn chhuak chho har ta chuang lova, chutah ka hnu chhui chu a bo ta daih mai le....! Ka zawn kual chiam pawh chuan ka hmu ta hauh lo! Hmalam pan chuan ka chho ta zel a, hnu hma ka hmu ta hauh lo mai! Kan chhui zui viau pawh chuan ka hmu zo ta reng reng lo, chutia hnu hma ka chhui lai chuan lengkir chung vel aṭang chuan pachang aw hi a rawn kuk ta raih mai! Chu veleh ka chhak lam leh ka hmalam aṭang chuan an rawn kuk ta luai luai mai a. Hmulthi hi a ding uai uai a, ngaih a ṭha thei hauh lo, han in auh lung lung na chi ni hek lo le! Buk lama let leh phawt chu ṭha zawkin ka hria a, ka let leh ta a. Tin, a ni pawh alo haw reng tawh zawk mai thei a ni. Kan chhuk thla chu ka lo chho thui hman hle a lo ni. Lengkir chu ka lawn chhoh lohna lam ah chuan ka chhuk ta a, a harsa ang reng hle mai, kham lai takah chuan pachang paruk vel ṭhut theihna tur, a ai pawhin a zau hial mahna le....lungpher zawl hi alo awm a, chutah chuan le, Raltawna silai chu alo awm ngat mai le!


     Raltawna chuan eng emaw tak a tawk a ni tih chu ka hrethiam ta a. Ngaih reng a ṭha thei tawh lo, lungpher ah chuan ka ding a, thli lah chu a thaw ang vuk vuk a, lengkir chunglam aṭang te chuan min thlir ni mai hian ka hria a. Sihdet chuan kan enkual ngial a, eng thil mah ka hmu reng reng lo. Sihdet ka chhun lohna lam zelah chuan thawm a awm thung a. Mak tihna chuan min ṭham er er a, thluak fima inngaihtuah ka ngai tih ka hre ta a. Eng thil tak chu Raltawna chuan tawng ni maw... Ka ṭhutna aṭang chuan ka thlir kual nasa viau na in eng thil mah ka thil ṭangkai hnu chhuina tura min puitu ka hmu lo. Raltawna Silai chu ka ak a, ka silai nen chuan buk lam bawk ka pan thla ta a. Ka rinai daihin ka lo han kal thui hman a, ka chhuk ta char char a, ka mei tuah rem lam eng ve che che pawh ka zuk hmu pha ta. Ka vur belh hnem nen khan ka lo thangrei viau pawh chu a ni mahna le...Buk ka thleng a thil danglam ka hmu hran lo. Ngaihtuahna a kal thui duh angreng hle a, ka ṭhu chawl a ka inngaihtuah leh ta rih a. Ruah sur tur ni si lo hian thli a thaw vuk vuk reng a.Kan buk bul vel te phei chu a chhem nasa lehzual a, mei si te chu a leng deuh chum chum reng a, mei pawh a alh ṭha thei meuh lo achha chu a ni. Khawvar hun nghah mai a ngai ta a, kan buk bul chu Sapui ni si lo chuan min vel deuh reng mai a, sihdet a kan chhun lah chuan hmuh tur a awm chuang si lova, ka lai a na ngang mai!  Khawvar hun a la hla mai si a, khuan hmasa hun velah chuan thli thaw vuk vuk chu a reh hmak mai a, mei te ka chhawm ṭhat a sarep te kan leh hnu chuan ka ṭhu mu ta rih a, ka lo chhing ta sek a.


     Kan harh leh meuh chuan ni alo tlangsang ti tih tawh a, ka lo mutui viau alo ni,Raltawna chu alo la let hauh lo! Ngaih a ṭha thei tawh ngang lova, tukṭhuan ka buatsaih zung zung a, Saza chek te ka chhuang lum leh a, tukṭhuan  chu ka bar zui ta nghal mawlh mawlh a.Chawhmeh nei ṭha viau mah ila rilru a pangkhing tlat a, ka eitui thei mawlh lo. Engtia hmalak tur nge tih chu ka ngaihtuah hmasak ber chu a ni. A ni ang pa deh khirh huaisen bawk si chu eng thilin nge maw lo hruai daih ni! Ngaih ti ṭha lo tur tawk lah in a Silai chiah hmuh tur a awm thung si.Chaw chu ka chhum hnem si a, ka fun leh te te a, zan lama a silai ka hmuhna aṭanga chhui ṭan leh chu ka tum ta a. Ka rilru ah hian zamna tih vel hi a awm hauh lo, thinrimna chuan min luah hneh mah mah zawk a. Ka ṭhiana hnu chhui tur chuan ka pen chhuak leh ta a. Zan lam hnu hma  lei nema hnu hma ka bih leh chuan a mak ka ti ngei mai, buk lam pan hnu chu a tam ta phian a, keimah chauh hi buk lam pan ka ni si a, hnu hma ah chuan panga paruk vel hnu a ni tlat! Chutih rualin hnu chu a lang chiang lutuk bawk si lo! Lei nem laia hmuh chauh a ni. Ka haw thla kha zuitu ka nei nual a ni mahna le... A chang leh hnu chu alet leh ṭhin a lo ni a, ka ṭhiana hnu chu ka hmu fuh ta a. Mahse zan lama mi tho kha a ni, thil thar hmuh tur em em a awm hran lo. Lengkir bul ṭhut chu ka han thleng chho ta a. Ka rinaiin a lo sangin alo lian a, zan lamah khan ka hmu chiang lo mai mai a lo ni! Kan thlir kual a,uluk fe chuan ka thlir a, zan lama ka ṭhianpa Silai ka hmuhna kha ka han hmu a, a hnuai chiahah chuan puk ni awm tak hi ka hmu a. Nizan khan ka hmu der si lo, ava mak ve le!  Mak tihna chuan min zem vela,chutah muangchang tawh lovin ka lawn chho ta a. Zan lama ka ṭhutchawlhna ka thleng chho ṭep a, ka thleng chho ta a le....Tah chuan le...nizana Raltawna Silai ka chharna ah ngei chuan le Amah Raltawna chu tui em em in a lo muhil reng mai!


  " Tawna ....Tawna " tiin ka sawi a, a harh thei ta hauh lo mai!  A mar vel kan dek a, a lo rang hle mai!  A ni hi a pangngai hauh lo mai! A mangan thlak duh hle mai, ngaihtuahna a kal phir chuai chuai mai a, Raltawna harh thei mai lo chu a mak a ni. Nizan lah khan helai hmunah ngei hian ka chawl a, a Silai hial pawh ka chhar a,  mahse amah hi hmuh tur a awm der si lo, tunah alo muhil reng mai chu a nia! A mutna hnuai puk chu bihchian duh hle mah ila, ka hun tawnin a zir ta ngang si lova, nakina chianah ka ti ta a.


      Sawi vak vaka auh  chiam pawhava harh theih tak ngang lovah chuan le, kan inpuak thlak mai chu a ngai ta a. Lengkir pang aṭanga han inpuak thlak chu huphurh tih ṭawngkam hian a hrilhfiah pha kher lovang le! Chutah ka paw bahlat a, ka chhuk pui ṭan ta a le, a zawi si a a buaithlak kher mai, tlak pui a hlauhawm phian si. Rem leh rem lo pawh sawi lovin ka chawl leh thin a, a tawp a tawpah chuan lengkir hnuai kan thleng thla ta,  thlan fim a far duh zaih zaih hle mai. Hmabak chu hmun rem ve deuh a nih tawh avangin ka huphurh vak hran tawh lova, ka chawlhpui ren rawn a. Buk lam pan chuan ka paw thla ta a. Kan chawl leh det ṭhin, rei fe hnu ah chuan Buk chu kan thleng thla ta a. Ṭha tak chuan ka mut tir ta a, puan te ka skn tir a, hmalak dan tur hriatthiam a har hle mai!Chutah Raltawna chu a rawn rum ta dur dur mai a,   ka phei vat a, kan sawi a, ka au a, a harh thei chuang lo!



    Tibuaitu an awm tih chu a hriat hle tawh mai, a thla chu eng emaw hovin an man a ni thei tlat mai! Sih huai te, puk huai ten an man ti dawn ila, a thla a ai bawk si lo, a thla ai ka hre der bawk si lo. Thingpui ka chhuang lum a, sarep te ka let fel a, Puk chu han chian ka tum ta a. Ka luhchhuah hrim hrim a ngai a ni, ka ṭhiana nat chhan pawh hi ka hre chhuak mahna...

     Ka chaw fun chu ka bar leh te te a, Raltawna chu ka khuh ṭha a ka kalsan leh ta a. Ṭawng chiam pawh tum ila, ti ti pui tur ka nei hauh si lo. Lengkir bul ṭhut ka thlen chhoh chuan le, thli hian na fe hian min chhem sawk sawk reng a, chuti ko a na si thing leh hnim vel chu a che chuang lo tlat! Ka thil tawn zen zen loh a ni a,mahse ka inti paukhauh lui tlat a, Lengkirah chuan ka lawn chho ṭan ta a.....


.............   ....... .........


     Ka lo ngaihtuah thui lutuk nge, ka hma lawka thing tliak rawp chuan ka suangtuahna ata min hruai chhuak a, thaw hlawp hlawp ri ka hre zui a, ka hawi chhuak rang hle